DE ARCHITECTENWIJK VAN AMERSFOORT

Bron: www.archiefeemland.

Ashok Bhalotra werd in 1941 geboren in Delhi, India, maar besloot nadat hij in 1965

afgestudeerd was in architectuur aan de Universiteit van Delhi dat het tijd was om te

vertrekken. Hij reed in zijn Volkswagenbusje, de westelijke richting op. Zo kwam hij

uiteindelijk in Nederland terecht en ontwierp hier begin jaren 90 een wijk die zowel in het

binnen- en buitenland beroemd werd. Bhalotra heeft zijn bekendheid voornamelijk aan

deze wijk te danken. Die wijk werd Kattenbroek genoemd.

Ondanks dat er volgens de bewoners van deze wijk in Amersfoort-noord inderdaad veel

katten rondlopen, is dit niet waar de naam vandaan komt. De wijk is namelijk vernoemd

naar de gelijknamige boerderij, die in deze wijk te vinden is. De naam is afgeleid van

‘Katteklei’ en het Middelnederlandse woord ‘broec’. Het is niet met zekerheid te zeggen,

maar het woord Kat zou, volgens het tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde,

slecht of waardeloos betekenen. ‘Katteklei’ zou dus ‘slechte klei’ betekenen. Deze kleisoort is

dan ook extreem zuur en amper vruchtbaar. Het woord ‘broec’ staat voor een drassig of

moerassig stuk land.

“Ik vind dat de wijk er sfeervol bij ligt”

Verschillende klassen

“De wijk trok gelijk mijn aandacht door de verschillende soorten huizen die er gebouwd zijn.

Ik vind dat de wijk er hierdoor sfeervol bij ligt.”

Dit is het antwoord dat Karin, wijkbewoner van Kattenbroek, gaf op de vraag: “wat is de

reden dat u in deze wijk bent gaan wonen?”

Karin is hier zeker niet de enige met deze mening. De kleurrijke huizen die aan het begin van

Kattenbroek staan, zijn vrolijk en zien er uitnodigend uit. Vooral toen de wijk net gebouwd

was, kwamen er veel mensen langs om de nieuwe en bijzondere wijk te bewonderen. De

manier waarop de wijk in elkaar zit, was erg vooruitlopend op de rest van de architectuur in

Amersfoort.

“Alles in Kattenbroek is door elkaar gegooid”

Bhalotra zei het volgende in een interview met Bernard Hulsman: “We denken in Nederland

dat we geen klassen hebben, maar de ruimtelijke ordening heeft in Nederland elke klasse

zijn plek gegeven: hier zit de middenklasse, daar de onderklasse en weer ergens anders

hebben de well-to-do hun wijken gekregen.”

Bij het ontwerpen van de wijk Kattenbroek wilde Bhalotra er dan ook voor zorgen dat deze

klassen niet van elkaar gescheiden zouden worden. “Alles in Kattenbroek is door elkaar

gegooid: sociale huurwoningen, koopwoningen in de goedkope, midden- en dure

categorieën vormen een bont geheel. Zo hoort het. Een stad is per definitie heterogeen.

Overal waar heterogeniteit ontbreekt, gaat het mis.”

Iets anders wat Bhalotra heel belangrijk vindt bij het ontwerpen van een woonwijk of een

huis is de betrokkenheid van de inwoners. Zij zijn immers degene die daar veel van hun tijd

gaan doorbrengen. Hij heeft bij het ontwerpen van Kattenbroek dan ook goed gekeken naar

de wensen en de leefstijl van jonge mensen.

Indeling van de wijk

De verschillende klassen mogen dan wel door elkaar staan, maar dit betekent uiteraard niet dat de gebouwen zomaar ergens zijn neergezet. Bhalotra heeft goed nagedacht over de verschillende elementen en thema’s die hij terug wilde laten komen en de indeling hiervan.

Er vijf elementen die hij verwerkt heeft in Kattenbroek. Deze elementen zijn; De Ring; De Laan der Hoven; De Verborgen Zone; Het Masker en De Kreek. De vijf thema’s die we terugzien door de wijk zijn; De Gesloten Stad; Het fort; De Boerderijenkamer; De Brugwoningen; Wonen aan Wintertuinen. Verder verwerkte hij er ook nog vijf landschappen (Water, Vijver, Bos, Veld, Moeras) en stedelijke morfologieën (Laan, Singel, Plein, (Stille) Steeg en Straat) in.